ხუდონი დღეს
ხაიში
არგუმენტები
ინვესტორი
ისტორია
კონტრაქტი
მედია არქივი
ჩვენ შესახებ
ხაიში სვანეთის კარიბჭეა.
ეს პირველი დასახლებული პუნქტია ზუგდიდი-მესტიის გზაზე.
საბჭოთა პერიოდიდან მემკვიდრეობით მიღებული გიგანტური ჰესის პროექტმა ხაიში შეიძლება მთლიანად წყლით დაფაროს. ხაიშელების სახლები და მიწები, ისტორიული, კულტურული ძეგლები, საფლავები და იუნესკოს ნუსხაში შესული არამატერიალური მემკვიდრეობა შეიძლება წყალსაცავში ჩაიძიროს.
ხაიშელები ოცდახუთი წელია ხუდონჰესის მშენებლობას აპროტესტებენ.
ეს ბრძოლა დღესაც გრძელდება.
ჰესის აშენების მოწინააღმდეგეებიც და მისი მომხრეებიც ამბობენ, რომ პროგრესისთვის, ქვეყნის მომავლისთვის იბრძვიან.
ხელისუფლების ნაწილს და ინვესტორ კომპანიას ერთი პოზიცია აქვთ. საზოგადოების მოთხოვნებს გარემოს დაცვის სამინისტროც იზიარებს. ორივე მხარეს საკუთარი არგუმენტები აქვს.
დღემდე არ არსებობს მოსახლეობის განსახლების გეგმა, რაც არღვევს ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო კონვენციას.
სახელი:
Transelectrica Limited
დაარსდა:
2008 წლის 2 მაისს
რეგისტრაციის ადგილი:
ოფშორული ზონა, ვირჯინიის კუნძულები
მფლობელი:
წილს ფლობს სამი კომპანია: SGGS Infrastructure Limited; World Energy Limited და Olney Assets s.a. ყველა ოფშორულ ზონაშია დარეგისტრირებული. მათი მფლობელების ვინაობა უცნობია.
აღმასრულებელი დირექტორი:
ვ.კ. შარმა
გამოცდილება:
Transelectrica Limited-ს კომპანიას ჰესის მშენებლობის გამოცდილება არა აქვს.
საქმიანობა:
ენერგეტიკული ბიზნესი
პროექტები:
უცნობია
Transelectrica Limited მეორე ინვესტორი კომპანიაა.
პირველი ინდური Continental Energy LTD იყო. მასთან საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტრომ ურთიერთშეთანხმების მემორანდუმი 2007 წელს გააფორმა. მემორანდუმის თანახმად, კომპანიას ოცდაათი დღის ვადაში უნდა დაერეგისტრირებინა შვილობილი კომპანია, რომელიც 2007 წლის მემორანდუმით ნაკისრ ვალდებულებებს შეასრულებდა.
თუმცა, შვილობილი კომპანიის ვინაობა ოცდაათი დღის ნაცვლად, ორი წლისა და შვიდი თვის შემდეგ გახდა ცნობილი. Continental Energy LTD-ს მესვეურებმა საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტროს მიმართეს თხოვნით თავიანთი ვალდებულებები Transelectrica Limited-ისთვის გადაეცათ.
2011 წლის 28 აპრილს ხელმოწერილ შეთანხმებაში ხუდონჰესის პროექტის შემსრულებელ მხარედ ინდური კომპანია, Transelectrica Limited დასახელდა.
კომპანია ვირჯინიის კუნძულების ოფშორულ ზონაში 2008 წლის 2 მაისს დაფუძნდა. მისი აღმასრულებელი დირექტორი 2011 წლის 28 აპრილის შეთანხმებით მოჰინდერ ვერმაა. იგივე პიროვნება წარმოადგენდა Continental Energy LTD-საც 2007 წლის 29 ივნისს, ურთიერთგაგების მემორანდუმის ხელმოწერის დროსაც.
Transelectrica LMT მთავარი წილის მფლობელი სამი კომპანიაა. SGGS Infrastructure Limited - დაფუძნდა 2011 წლის 29 ივლისს კუნძულ ჯერსიზე. კომპანიის შესახებ დამატებითი ინფორმაციის მოპოვება ინტერნეტის მეშვეობით შეუძლებელია. Transelectrica Limited-ის წილის მფლობელი მეორე კომპანია World Energy Limited-ია, რომელიც 2000 წლის 8 მაისს დაფუძნდა, მაგრამ სამი წლის შემდეგ გაუქმდა. Olney Assets s.a არის წილის მესამე მფლობელი, რომელიც 2010 წლის 24 სექტემბერს პანამის ოფშორულ ზონაში დარეგისტრირდა და ამ კომპანიის შესახებ ინფორმაცია მხოლოდ მისი დაფუძნების თარიღითა და ადგილმდებარეობით შემოიფარგლება.
თავის მხრივ, Transelectrica Limited-ს საქართველოში წარმოადგენს Transelectrica Georgia, რომელიც 2010 წლის 22 მარტს დაარსდა (იხ. ამონაწერი საჯარო რეესტრიდან) და მისი 100 პროცენტიანი წილის მფლობელი Transelectrica Limited-ია. საქართველოს ენერგეტიკის მინისტროს მოადგილე, ირაკლი ხმალაძე ამბობს, რომ სწორედ Transelectrica Georgia განახორციელებს პროექტს და ოფშორულ ზონაში რეგისტრირებულ Transelectrica Limited-ს ხუდონჰესის მშენებლობასთან კავშირი არ ექნება.
ტრანს ელექტრიკა ლიმიტედს თავად არ აქვს გამოცდილება ჰიდრო ელექტრო სადგურების მშენებლობის სფეროში. თუმცა, მის კონსულტანტ კომპანიას Continental Construction ინდოეთში რამდენიმე ჰესის მშენებლობა უკვე დასრულებული აქვს.
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
სახელმწიფოსა და ინვესტორ კომპანიას შორის შეთანხმება შვიდი წლის მანძილზე ექვსჯერ შეიცვალა. მიუხედავად ამისა, კონტრაქტის ბევრი პუნქტი დღესაც მწვავე კამათის საგანია. პირველად ურთიერთგაგების მემორანდუმი საქართველოს მთავრობასა და „კონტინენტალ ენერჯის“ შორის 2007 წლის 29 ივნისს გაფორმდა.
მემორანდუმის 7.2 მუხლის თანახმად კომპანიას პროექტის განსახორციელებლად საკუთრებაში მიწის ნაკვეთი გადაეცემა. მიუხედავად იმისა, რომ მშენებლობის ნებართვა კომპანიას ჯერ არ მიუღია, საკუთრებაში მას უკვე გადაეცა 1500 ჰა ტერიტორია. ამ ფართობიდან მხოლოდ 528 ჰა-ზე განთავსდება წყალსაცავი, ნაწილი
დაეთმობა მუშათა ბანაკებსა და დამხმარე შენობებს (300 ჰა-მდე). გაუგებარია რა მიზნით გადაეცა კომპანიას დამატებით დაახლოებით 600 ჰა მიწა, თუკი ეს ჰესის მშენებლობას უშუალოდ არ უკავშირდება. მემორანდუმის მიხედვით, თუკი ინვესტორი ვერ შეასრულებს ნაკისრ ვალდებულებებს, აღნიშნული მიწის ნაკვეთი სახელმწიფოს დაუბრუნდება. მაგრამ მემორანდუმში არაფერია ნათქვამი იმაზე თუ რა ბედი ეწევა ამ მიწებს ჰესის საექსპლუატაციო პერიოდის დასრულების
შემდეგ. საკამათოა მემორანდუმის ის ნაწილიც, სადაც სახელმწიფო ინვესტორი კომპანიის წინაშე ფაქტობრივად ზარალის ანაზღაურების ვალდებულებას იღებს. ხუდონჰესის წარმოებული ენერგიიდან მხოლოდ 133 მლნ კ.ვტ./სთ, დაახლოებით 8.86% მიეწოდება საქართველოს. თუკი ქვეყნის ენერგოსისტემა არ შეიძენს სრულად 133 მლნ კ.ვტ./სთ. ენერგიას, კომპანია ამ ენერგიას ალტერნატიულ მომხმარებელს მიჰყიდის. მაგრამ თუკი გაყიდული ენერგიის ფასი 5.84 ცენტზე დაბალი იქნება, საქართველო ვალდებულია დაფაროს სხვაობა.
გარემოზე ზემოქმედების შეფასების (გზშ) დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ ხუდონჰესის მშენებლობის პერიოდში განადგურდება არაერთი სახეობის იშვიათი, ენდემური მცენარე და მოიშლება საფრთხის წინაშე მყოფი რამდენიმე სახეობის ცხოველის საბინადრო გარემო. გზშ-ის დოკუმენტში ასევე ნათქვამია, რომ პროექტის გარემოზე ზეგავლენის გასაზომად, კვლევები მომავალშიც განხორციელდება,
რაც ეწინააღმდეგება ქვეყნის კანონმდებლობას. გარემოზე ზემოქმედების შეფასების ანგარიშის მომზადებისას ყველა აუცილებელი კვლევა უკვე ჩატარებული უნდა იყოს. სხვა შემთხვევაში დოკუმენტი არ ითვლება სრულფასოვნად. ორჯერ შეიცვალა მშენებლობის დაწყების ვადა. ინვესტორ კომპანიას მშენებლობის უფლება მოპოვებული დღესაც არ აქვს (თავდაპირველად უფლება 2012 წლის 1 სექტემბრამდე, შემდეგ კი, 2014 წლის 1 მარტამდე უნდა მოეპოვებინა). ბოლო მემორანდუმის მიხედვით მშენებლობა 6 წელში უნდა დასრულდეს. ენერგეტიკის სამინისტროს გათვლებით, ხუდონჰესიდან ენერგია ქვეყანას 2020 წლიდან მიეწოდება. პროექტის მშენებლობის დაგვიანება ამ გათვლებსაც ეჭვქვეშ აყენებს.
1 TV - რეალური სივრცე
R2 - P.S.
GIPA DocU "მასწავლებელი ხაიშიდან"
Liberali - გადასახლება სვანეთიდან
კახი კალაძე ხუდონის შესახებ
R2 - "არჩევანი"
zonanews - ივანიშვილი ხუდონჰესზე
თამარ კაპანაძე & შოთა იორამაშვილი
ნინო ლომაძე & ელენე ასათიანი
ნინო ბაქრაძე
იდეა მარტივად გაჩნდა, “ხუდონი 2014”-ის დასრულება კი გაცილებით რთული აღმოჩნდა.
ჯიპას სტუდენტური მედიის, Newscafe-ს ყოველკვირეულ შეხვედრაზე ხუდონჰესის პროექტის შესახებ სტატიის დაწერა გადავწყვიტეთ. მალე მივხვდით, რომ ამ თემის ტექსტში მოქცევა შეუძლებელი იყო და გამოხატვის სხვადასხვა ფორმის ძიება დავიწყეთ. ასე გაჩნდა “ხუდონი 2014“ მუდმივად განახლებადი ვებ-გვერდის პირველი ვერსია.
ვიდრე ხუდონჰესის აშენება-არაშენების საკითხი ისევ კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას, “ხუდონი 2014” მოვლენებს კვალდაკვალ მიჰყვება. ეს ვებ- გვერდი ჰესის პროექტის შესახებ ყველა სიახლეს გაგაცნობთ.
სტუდენტური მედია განსაკუთრებულ მადლობას უხდის: ლევან ასაბაშვილს რუკების მოწოდებისთვის, დათო ჭიპაშვილს კონსულტაციისთვის, შოერდ ალდერსს და ეკა მაღალდაძეს ფოტომასალისათვის, ჟურნალისტიკის ევროპულ ცენტრს (EJC) მხარდაჭერისთვის
